آسیای مرکزی و مهار افراط‌گرایی؛ نقش و جایگاه طالبان در پازل منطقه
تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۸۸۵۸۴
«کنات بیک میرزا خلیل اف» کارشناس مذهبی قرقیزستان در گفت‌وگو با خبرنگار دفتر منطقه‌ای خبرگزاری فارس در بیشکک به چند پرسش در مورد فعالیت گروه‌های افراطی در آسیای مرکزی و نحوه مقابله دولتهای منطقه به آنها پاسخ داد.
فارس: خطر گروه‌های مذهبی- افراطی امروز در کشورهای آسیای مرکزی چقدر است؟
خلیل‌اف: در حال حاضر، وضعیت در آسیای مرکزی، ارتباط مستقیمی با فعالیت گروه‌های افراطی قبلی در آسیای مرکزی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نگرانی اصلی جامعه جهانی نه بر جنبش "طالبان" که دو سال است در افغانستان قدرت را در دست دارد، بلکه به درگیری روسیه و اوکراین معطوف است اما در کشورهای آسیای مرکزی از جمله قرقیزستان نمی‌توان تهدید رادیکالیسم و فعالیت گروه‌های تروریستی مختلف را نادیده گرفت.
همانطور که می‌دانید در روزهای اخیر دستگیری اعضای سازمان‌های تروریستی در رسانه‌ها منتشر شده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که پس از مرحله فعال درگیری‌ها در سوریه و عراق، برخی اعضای گروه تروریستی "داعش" و سازمان‌های افراطی متحد با آنها به افغانستان آمدهاند. در عین حال، فعالیت کانون‌های نهفته آنها در آسیای مرکزی، از جمله قرقیزستان، ما را تهدید می‌کند.
نمونه بارز آن دستگیری اعضای "داعش" توسط سرویس امنیت ملی در بیشکک و منطقه جلال آباد در 22 نوامبر(اول آذرماه) است. گفته می‌شود که یکی از بازداشت شدگان قبلا به اتهام فعالیت‌های تروریستی محکوم شده بود. در کشورهای آسیای مرکزی، وضعیت مربوط به فعالیت‌های سازمان های افراطی، به عنوان مثال، در ازبکستان تحت کنترل است. از آنجایی که تاجیکستان با افغانستان هم مرز است، پس از روی کار آمدن طالبان، آنها سربازان خود را به نام "گردان مرگ" به بهانه اینکه رحمان در دولت ما دخالت می‌کند به مرز تاجیکستان آوردند. بنابراین وضعیت آنجا خطرناک است.
وضعیت در قرقیزستان نیاز به کنترل دارد. در قزاقستان این مشکل کمی جدی است زیرا پس از حوادثی که در دی ماه امسال در آلماتی و آستانه رخ داد، مقامات رسمی و نهادهای انتظامی کشور، سازمان دهندگان این شورش را اعضای جریانات سلفی معرفی کرده و شروع به دستگیری و بازجویی آنها کردند؛ این نیز تا حدودی خطرناک است.ما هرگز نباید انکار کنیم که رادیکالیسم و فعالیت‌های سازمان های تروریستی نه تنها برای منطقه آسیای مرکزی، بلکه برای کل منطقه غرب آسیا تهدید است.
فارس: مسلمانان چگونه می‌توانند متحد شوند و از به قدرت رسیدن افراطگرایان جلوگیری کنند؟
خلیل‌اف: این مسئله بسیار سختی است. دلیل آن این است که ادغام و هماهنگی دیدگاه‌ها، مکاتب فکری و کار جوامع مختلف در یک مکتب مشکلی است که تا حدودی نیازمند زمان است. برای آن باید از داخل هر یک از مکاتب افرادی برای اتحاد جهان اسلام تلاش کنند یا در چارچوب رهبران جریان‌های مختلف یا از طریق سازمان های بین المللی مانند «کنفرانس اسلامی» به توافقی رسید.
آنها می‌توانند قطعنامه‌های مربوطه را بپذیرند، مسائل شخصی را کنار بگذارند و با هدف از بین بردن تروریسم یا سایر تهدیدات جهانی متحد شوند. این هدفی است که نیازمند زمان، مهارت های دیپلماتیک و تلاش فکری است. نمی‌شود انکار کرد، ایده بسیار ضروری است و می‌توان روی آن کار کرد.
فارس:کشورهای منطقه چگونه می‌توانند به طور مشترک با نیروهای افراطی مبارزه کنند؟ آیا چنین تلاش‌هایی تا به حال صورت گرفته است؟
خلیل اف: اقدامات علیه تهدیدات افراط گرایی و فعالیت سازمان‌های تروریستی در کشورهای آسیای مرکزی در چارچوب سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) و سازمان همکاری شانگهای (SCO) انجام می‌شود. علاوه بر این، همکاری‌های بین دولتی در قالب یک‌جانبه و چندجانبه بر اساس روابط داخلی خدمات مربوطه هر کشور انجام می‌شود اما از منظر سیاسی همین سازمان‌ها که گفتیم تا حدودی نشان داده‌اند که در برخی موارد ناکارآمد هستند.
این امر به ویژه به دلیل درگیری مرزی قرقیزستان و تاجیکستان و درگیری ارمنستان و آذربایجان، که در دو سال گذشته دو بار تکرار شده و هر یک از آنها از اعضای این سازمان ها هستند، مشهود بود. در 23 نوامبر(دوم آذرماه)، در نشست رهبران سازمان امنیت جمعی در ایروان، پس از اینکه نخست وزیر ارمنستان برخی از توافقنامه‌ها را امضا نکرد، سران کشورهای عضو برخی از سازمان‌ها، از فعالیت های سازمان امنیت جمعی انتقاد کردند، به نظر من انتقاداتی را در مورد فعالیت‌های این سازمان ایجاد کردند.
علاوه بر این، درگیری روسیه و اوکراین نیز تأثیر خود را دارد. اما وقتی صحبت از تهدید افراط گرایی و رادیکالیسم به میان می‌آید، باید در درون این سازمان ها کار کرد. انجام کار چند وجهی نه تنها در چارچوب سازمان امنیت جمعی و سازمان همکاری شانگهای، بلکه در چارچوب سازمان‌های بین المللی به ریاست سازمان ملل ضروری است.
فارس: در برخی رسانه‌ها گفته می‌شود که سازمان‌های افراطی و تروریستی در افغانستان در حال انتقال به منطقه آسیای مرکزی هستند. این اطلاعات چقدر صحت دارد؟
خلیل اف: این گونه پیش بینی‌ها بر اساس تبادل اطلاعات متقابل سازمان‌های امنیتی ویژه صورت گرفته است. به طور جدی، این تهدیدها را نمی‌توان نادیده گرفت زیرا «طالبان» به تدریج قدرت خود را تقویت می‌کند. در عین حال، مسائل بحث برانگیز زیادی در مورد طالبان وجود دارد.
سازمان‌های بین المللی از جمله سازمان ملل و اکثر کشورها طالبان را یک سازمان افراطی اعلام کرده و فعالیت آنها را با حکم دادگاه ممنوع کرده‌اند. حال برای کشاندن موضوع به عرصه حقوقی، همین سازمان ملل و سایر سازمان‌ها و دولت‌ها باید تصمیمات خود را تغییر دهند و با آنها همکاری کنند. چه بخواهیم و چه نخواهیم، «طالبان» در افغانستان به قدرت رسیده و میلیون‌ها نفر از مردم این کشور را کنترل می‌کند.
بنابراین باید به گفت وگو فکر کرد. از آنجایی که فعالیت‌های "داعش" و دیگر سازمان های سلفی وابسته به آن در افغانستان کنترل نمی‌شود، نمی‌توان رد کرد که آنها به تدریج فعالیت‌های خود را تغییر داده و به مناطق ما منتقل شوند. اما امروزه سلول‌های "نهفته" آن سازمان‌ها در کشور ما نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کنند.
مقامات محلی، سازمان‌های دولتی و مذهبی باید برای حل مشکل افراط گرایی و رادیکالیسم همکاری کنند. این مشکل هرگز با زور حل نمی‌شود. بررسی‌ها نشان داده است که «استخدام» در صفوف سازمان‌های تروریستی یا افراطی به عوامل زیادی بستگی دارد. قوانین سختگیرانه، مشکلات اجتماعی-اقتصادی شهروندان، مشکلات در زندگی روزمره و اقتصادی، میزان فساد در جذب افراد به ویژه جوانان در این سازمان‌ها نقش دارند. بنابراین، وقتی این مسائل اجتماعی حل شود، می‌توان از پیوستن شهروندان ما به گروه‌های افراطی جلوگیری کرد.
فارس: دو سال از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان می گذرد. آیا طالبان توانسته فعالیت‌های سازمان‌های تروریستی را در کشور مهار کند؟
خلیل‌اف: همانطور که در بالا ذکر شد، امروز کانون توجه جامعه جهانی نه به سمت «طالبان» در افغانستان است، بلکه به درگیری روسیه و اوکراین معطوف شده و طالبان به موضوعی فرعی تبدیل شده است. اما در این میان «طالبان» قدرت خود را تقویت کرده است. البته مشکلات زیادی در ارتباط با غذا و زندگی مردم در افغانستان وجود دارد. اکنون آنها ممکن است مخفیانه با سایر سازمان‌های بین المللی برای تقویت قدرت خود همکاری کنند.
فارس: طالبان توسط هیچ کشوری در جهان به رسمیت شناخته نشده است و سطح همکاری بین کشورهای همسایه آسیای مرکزی چگونه باید باشد؟
خلیل‌اف: من فکر می‌کنم بی‌دلیل نیست که «رزا اوتونبایوا»، رئیس جمهور سابق ما نماینده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان باشد.
«طلعت بیک مصدق‌اف»، نماینده ویژه رئیس جمهور در امور ویژه نیز یک کارشناس عالی در امور افغانستان است. آنها باید به دولت ما توصیه کنند. حتی رهبری سازمان ملل با علم به تهدید طالبان برای آسیای مرکزی باید همکاری و تبادل نظر داشته باشد.
به نظر می‌رسد که اوتونبایوا به عنوان نماینده ویژه در افغانستان تعیین شده است. بنابراین، چه بخواهیم و چه نخواهیم، شرایط زندگی ما را مجبور به همکاری با آنها می‌کند.
پایان پیام/ح
منبع: فارس
کلیدواژه: افراط گرایان کشورهای آسیای مرکزی درگیری روسیه و اوکراین کشورهای آسیای مرکزی سازمان های بین المللی سازمان های تروریستی فعالیت های سازمان گروه های افراطی آسیای مرکزی افراط گرایی سازمان ملل امنیت جمعی سازمان ها خلیل اف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۸۸۵۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از سرگیری فعالیت‌های «آشپزخانه مرکزی جهانی» در غزه
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از الجزیره، «سازمان آشپزخانه مرکزی» از آغاز مجدد فعالیت‌های خود در نوار غزه خبر داد.
این اقدام پس از آن به انجام می‌رسد که سازمان آشپزخانه مرکزی جهانی از دوم آوریل جاری اعلام کرده بود که فعالیت‌های خود در نوار غزه را متوقف کرده است.
دلیل توقف فعالیت‌های سازمان آشپزخانه مرکزی جهانی در نوار غزه جان‌باختن ۷ تَن از کارکنان این سازمان در جریان حمله ارتش رژیم صهیونیستی به کاروان کارکنان این سازمان بود.
پیش‌تر «خوزه آندریاس» مدیر آشپزخانه مرکزی جهانی اعلام کرد که نظامیان ارتش رژیم صهیونیستی به صورت هدفمند خودروهای کارکنان این سازمان در نوار غزه را یکی پس از دیگری هدف قرار داده‌اند.
وی تاکید کرد که در هنگام انجام این حمله، نظامیان صهیونیست از اقدامات کارکنان امدادی در غزه اطلاع داشته‌اند.
همچنین مدیر سازمان آشپزخانه مرکزی جهانی اعلام کرد که حمله ارتش رژیم صهیونیستی به کارکنان این سازمان در منطقه کاهش تنش که کنترل آن در اختیار نظامیان صهیونیست بوده صورت گرفته است.
آندریاس افزود: ایالات متحده ملت فلسطین را تنها گذاشته است و باید اقدامات بیشتری را صورت بدهد. قحطی در غزه واقعی است.
گفتنی است یکم آوریل جاری، ارتش رژیم صهیونیستی در یکی دیگر از جنایت‌های خود علیه نیروهای امدادرسان خارجی در نوار غزه خودروهای تیم وابسته به نهاد آشپزخانه مرکزی جهانی را در این باریکه هدف قرار داد. این نهاد بین‌المللی مسوولیت توزیع کمک‌های بشردوستانه در نوار غزه را برعهده دارد.
خبرنگار شبکه الجزیره گزارش داد که هدف قرار دادن این خودروها در دیرالبلح واقع در مرکز نوار غزه دست کم ۷ قربانی بر جای گذاشته است. بر اساس گزارش رسانه‌های خبری ۶ تن از این قربانیان را نیروهای خارجی تشکیل می‌دهند. در همین راستا دفتر اطلاع رسانی دولتی نوار غزه اعلام کرد که اشغالگران صهیونیست تیم بین‌المللی امدادرسانی متشکل از نیروهای انگلیسی، لهستانی، استرالیایی و اتباع دیگر کشورها را در این باریکه هدف قرار داده است.
کد خبر 6091443
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور